Navigacija
Obraćamo se javnosti kao istraživači i aktivisti.
Ministar građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture Tomislav Momirović je u emisiji “Pravi ugao” na Radio-televiziji Vojvodine od 18. 11. 2021. Godine naveo da Vijetnamski državljani rade na “najkontrolisanijem gradilištu” te da su “inspekcije različitih Ministarstava izlazile na teren i utvrdile da tu nema ozbiljnih nepravilnosti.”.
Slično je u tekstu “Svi radnici iz Vijetnama imaju uredne papire” od 19. 11. 2021. godine u listu “Politika” ponovio i uvaženi Zaštitnik građana Zoran Pašalić koji je, nakon obilaska baraka sa državljanima Narodne Republike Vijetnam potvrdio da svi od ukupno 402 radnika “imaju uredne papire”. Ovo je učinio nakon kosultacije sa Policijskom upravom Zrenjanin.
U toku svakog detaljnog istraživanja ovakve izjave bi se mogle ispostaviti kao laž. Pored inače pogrešnog podatka od “prosečne plate od 900 evra” koju je izneta u emisiji, Ministru bi da koriste nekoliko informacija o broju izdatih radnih dozvola za državljane Narodne Republike Vijetnama budući da one direktno demantuju Policijsku upravu Zrenjanin, gorepomenute inspekcije odnosno Zaštitnika građana kao i njega samog.
Prema novim podacima Nacionalne službe za zapošljavanje koje su nam dostavljene sinoć, ukupan broj izdatih radnih dozvola za Vijetnamske državljane u Republici Srbiji za 2021. godinu je tek – 176, a od tog broja 174 muškarca i 2 žene.U prilogu se nalaze ovi podaci razvrstani prema vrstama dozvole:
Ovo je grafički prikaz vrste dozvola koje su izdate državljanima Narodne Republike Vijetnam od 2019. do 2021. godine – gde se vidi nagli skok 2021. godine i to isključivo kod upućenih lica odnosno kretanja u okviru privrednog društva.
No, u svetlu ove nerealno male brojke se ispostavlja da mi još uvek ne znamo šta se desilo sa većinom ljudi koji su prošli golgotu kod Linglonga.
Nadalje, postoje 3 verzije događaja – dok organizacije protiv trafikinga tvrde brojku od 750 radnika, Inspekcija za rad tvrdi brojku od 402 radnika, dok je Nacionalna služba za zapošljavanje izdala ukupno 176 radnih dozvola za 2021. godinu. Dakle, zar je moguće da Republika je posle javnog skandala sa 750 državljana Narodne Republike Vijetnam Republika Srbija i dalje van poseda bilo kakvih dostupnih informacija o kretanju ovih ljudi na njenoj teritoriji? Gde je ostalih 574 državljana Narodne Republike Vijetnam – dakle većina zaposlenih? Pre svega – kako su oni mogli zasnivati radni odnos na teritoriji Republike Srbije van dozvola izdatih od strane Nacionalne službe za zapošljavanje?
Tri verzije događaja:
Drugo ukoliko brojka od 750 radnika nije tačna, zašto niko od nadležnih nije demantovao organizacije?
Kako god bilo, gospodinu Ministru građevinarstva, saobraćaje i infrastrukture odnosno Zaštitniku građana te Policijskoj upravi Zrenjanin i Inspekciji za rad, moglo bi se uputiti vrlo otvoreno pitanje: kako ste mogli da tvrdite da je sve pravilno sa 402 radnika ukoliko Nacionalna služba za zapošljavanje poseduje podatke o tek 176 izdatih radnih dozvola? Gde je ostalih 226 radnika? Kako su mogli biti radnici ako im nisu izdate dozvole za rad od strane Nacionalne službe za zapošljavanje? Ukoliko je Sektor za vanredne situacije rešio da ih preseli, kako to je da sve bilo u redu? Štaviše, prema Zaštitniku građana, državljani Narodne Republike Vijetnama su “navikli da tu žive na način koji je blizak njihovoj kulturi i tradiciji”. U svetlu ovih činjenica bi trebalo postaviti dodatna pitanja. Ukoliko Zaštitnik građana i Sektor za vanredne situacije žele da negiraju nehumane uslove života – ne ostaje li uprkos tome činjenica da su ovime prekršeni makar Zakon o zapošljavanju stranaca odnosno Pravilnik o dozvolama za rad Republike Srbije?
Ovo pismo će biti poslato Zaštitniku građana Zoranu Pašaliću, Ministru građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture Tomislavu Momiroviću, Policijskoj upravi Zrenjanin odnosno Republičkoj inspekciji za rad.
Tara Rukeci, Zrenjaninski socijalni forum
Aleksandar Matković, Institut ekonomskih nauka, Beograd, Udruženja građana EKO Društvena akcija
